Friday, June 11, 2010

ဗုဒၶဘာသာႏွင့္နိုင္ငံေရး(၃)

   မိလိႏၵပဥွာတြင္လည္း ဤသို႔ဆိုထားပါသည္ ။

မင္းႀကီး ၊ ဥပမာ တစ္နည္းေသာ္ကား ေယာက်္ားသည္ အစြမ္းသတၱိ မရွိ ၊ အမ်ဳိးယုတ္၏ ။ 

နည္းေသာပညာရွိ၏ ။ ႀကီးက်ယ္စြာေသာ မင္း၏ အျဖစ္ကိုရေသာ္ တစ္ခဏခ်င္းျဖင့္ ေဖာက္

ျပန္၏ ။ ပရိသတ္ကိုဖ်က္ဆီး၏ ။ ေနာက္သို႔ ဆုတ္၏ ။ အစိုးရေသာအျဖစ္ကို ေဆာင္ရြက္ျခင္း

ငွာမတတ္နိုင္ရာ ။ ထိုသို႔ေသာ မထိုက္တန္ေသာ မင္းအား ျပည္သူတို႔က ညွဥ္းဆဲ ႏွိပ္စက္ရာ

သည္ ၊ ျပည္သူတို႔က အျပစ္ဒဏ္ ခတ္ရာသည္ ၊ တိုင္းသူျပည္သားတို႔သည္ ဥပေဒကို ခ်ဳိး 

ေဖာက္ေသာကာလ အျပစ္ဒဏ္ ခတ္ရာ သကဲ့သို႔ ထိုသို႔ေသာ ဥပေဒႏွင့္အညီ မအုပ္ခ်ဳပ္ေသာ 

မင္းကိုလည္း အျပစ္ဒဏ္ ေပးရမည္ ။ ထို႔အျပင္ မင္းကဲ့သို႔ မက်င့္ ၊ ဓားျပကဲ့သို႔ က်င့္ေသာ မင္း

အားလည္း အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ကို မျပဳရာ ။

            ဇာတက ထဲတြင္လည္း အျပစ္မရွိသည့္ တိုင္းသူျပည္သားမ်ားကိုသာ အျပစ္ဒဏ္ေပးၿပီး

တကယ့္လက္သည္ တရားခံကိုျဖင့္ အျပစ္မေပးဘဲထားသည့္ မင္းသည္ တိုင္းျပည္ အုပ္ ခ်ဳပ္ဖို႔

မသင့္သည့္ မင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါသည္ ။

        မင္းတို႔မည္သည္ မိမိကိုယ္ကို တိုးတက္မႈရွိေအာင္ မိမိ၏ အျပဳအမူ အေျပာအဆိုကို မိမိဘာ

သာ အျမဲတမ္း စိစစ္မႈ ရွိရမည္ ။ ျပည္သူလူထု၏ ထင္ျမင္ခ်က္မ်ားကို သိေနေအာင္ အၿမဲ စနည္းနာ

ရမည္ ။ မိမိသည္ တိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ရာတြင္ အမွားအယြင္း တစ္စံုတစ္ရာ ျပဳမိျခင္း ရွိမရွိကို အကဲ

ခတ္ေနရမည္ ။

         အကယ္၍ မိမိသည္ တရားသျဖင့္ မအုပ္ခ်ဳပ္ေသာေၾကာင့္ အမွားအယြင္း တစ္စံုတစ္ရာ ျပဳခဲ့

မိၿပီဟု သိျမင္လာေသာအခါမွာလည္း ျပည္သူလူထုက မတရားေသာ မင္း၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ေၾကာင့္ ငါ

ငါတို႔ပ်က္စီးရၿပီဟု အျပစ္တင္ ေ၀ဖန္လာၾကလိမ့္မည္ ။ ေကာက္က်စ္စဥ္းလဲေသာမင္းသည္ မတရား

သျဖင့္ အျပစ္ဒဏ္စီရင္ျခင္း ၊ မတရားသျဖင့္ အခြန္အတုတ္ေကာက္ခံျခင္း ၊ အျခားေသာနည္းမ်ား

ျဖင့္ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ျခင္း ၊ အဂတိအမ်ဳိးမ်ဳိး လိုက္စားျခင္းေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ားက ထိုမင္းအားတစ္နည္း

မဟုတ္တစ္နည္းအားျဖင့္ တံု႔ျပန္လာၾကလိမ့္မည္ ။ တစ္နည္းဆိုေသာ္ မင္းသည္ တရားသျဖင့္ အုပ္

ခ်ဳပ္ေသာအခါ ျပည္သူလူထုက အရွင္မင္းႀကီး သက္ေတာ္ရာေက်ာ္ ရွည္ပါေစဟု ဆုမြန္ေကာင္းမ်ား

ေတာင္းၾကလိမ့္မည္ ။

                                                                                           ( မဇၥ်နိမနိကာယ္ )

       ျမတ္စြာဘုရားသည္ အုပ္စိုးသူ အစိုးရမင္းတို႔၏ အက်င့္သီလ ေကာင္းမြန္ေရးကို အေလးေပး

ေဟာၾကားေတာ္မူပါသည္ ။ အက်င့္သီလေကာင္းမြန္ၿပီး ျပည္သူလူထုက အပ္ႏွင္းထားသည့္ အခ်ဳပ္

အျခာအာဏာကို ျပည္သူလူထုဘ၀ သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရး ၊ တိုးတက္ႀကီးပြားေစေရးအတြက္

အသံုးျပဳေရး ေဟာၾကားခ်က္မ်ားက အာေသာက ဧကရာဇ္ ဘုရင္ႀကီးကို ဘီစီ ၃၀၀ ခန္႔က အလြန္

အားေပးအားေျမွာက္ျပဳခဲ့ပါသည္ ။ ဤတရားမ်ားႏွင့္အညီ အုပ္စိုးေတာ္မူခဲ့သည့္အတြက္ အာေသာက

မင္းႀကီး၏ ဂုဏ္သတင္းသည္ လူ႔သမိုင္းတြင္ ထြန္းပခဲ့ပါသည္ ။ အာေသာကမင္းႀကီးသည္ ျမတ္ဗုဒၶ 

ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ေသာ တရားဓမၼမ်ား ႏွင့္အညီ မင္းျပဳေတာ္မူခဲ့ပါသည္ ။ သူ၏ အိမ္နီးခ်င္းတိုင္း

ျပည္မ်ားအေပၚ နယ္ခ်ဲ႕လိုျခင္း သေဘာထားကို ေၾကျငာေတာ္မူခဲ့သည္ ။ ထိုအေၾကာင္းကိုလည္း  

အျခားေသာ ျပည္ေထာင္ မင္းမ်ားထံ တမန္ေစၿပီး  သိၾကားေစေတာ္မူသည္ ။

               တစ္ပါးေသာမင္းမ်ားအေပၚ သူထားရွိသည့္ ခ်စ္ၾကည္ေရး သေဘာထားကို ယံုၾကည္

စိတ္ခ်ရေအာင္ အခိုင္အမာျပဳခဲ့ပါသည္ ။ သူ႔လက္ထက္တြင္ ရိုးသားေျဖာင့္မတ္ျခင္း ၊ သစၥာရွိျခင္း

၊ ကရုဏာထားျခင္း ၊ ၾကင္နာသနားၿပီး အၾကမ္းမဖက္ျခင္း ၊သတၱ၀ါအားလံုးအေပၚ ေထာက္ထား

ညွာတာေသာစိတ္ ရွိျခင္း ၊ အသံုးအျဖဳန္း မႀကီးျခင္း ၊ သိမ္းပိုက္မႈ မျပဳျခင္း ၊ တိရစ ၦာန္မ်ားအား

ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ သတ္ျဖတ္ျခင္း မျပဳေရး ဆိုသည့္ အားရွိေသာ တရားမ်ား ႏွင့္အညီ အုပ္ခ်ဳပ္ မင္း

လုပ္ေတာ္မူခဲ့ပါသည္ ။ မင္းႀကီးသည္ ဘာသာေရး လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္ကိုလည္း အားေပး 

ခြင့္ျပဳခဲ့သည္ ။ မတူေသာဘာသာ၀င္ အခ်င္းခ်င္း ေလးေလး စားစားဆက္ဆံေရး ကိုလည္း အား

ေပးေတာ္မူသည္ ။ ေက်းလက္ေဒသေန ျပည္သူလူထုအမ်ား ရွိရာ အရပ္သို႔လည္း မၾကာခဏ

ကိုယ္ေတာ္တိုင္ သြားေရာက္ၿပီး တရား ဓမၼမ်ားကို ေဟာၾကားဆံုးမေတာ္မူသည္ ။ ျပည္သူ႕ 

 သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရး ၊ က်န္းမာေရး ၊ ပညာေရး စသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကိုလည္း ကိုယ္တိုင္

ႀကီးၾကပ္ၿပီး တည္ေထာင္သည္ ။ ေဆးရံုမ်ား တည္ေဆာက္သည္ ။ လူမ်ားအတြက္ေရာ ၊  

တိရစ ၦာန္မ်ားအတြက္ပါ ေဆးရံု ေဆးခန္းမ်ားကို ထူေထာင္သည္ ။ ေဆးမ်ားကို ေ၀ငွသည္ ။

လမ္းေဘး အရိပ္ရ သစ္ပင္မ်ားကို စိုက္ပ်ဳိးေစသည္ ။ ေရတြင္း ေရကန္မ်ားကို တူးေဖာ္ေစသည္ ။

ေရအိုးစင္မ်ား ၊ ဇရပ္မ်ားကို လည္း တည္ေဆာက္ၿပီး လွဴဒါန္းခဲ့သည္ ။ အထူးသျဖင့္ တိရစၦာန္မ်ား

အေပၚ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈကို တားျမစ္ေတာ္မူခဲ့သည္ ။

            တစ္ခါတစ္ရံ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရားကို လူမႈျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးသမားႀကီး အျဖစ္လည္း 

ေဖာ္ျပ ေျပာဆိုတတ္ၾကသည္ ။ တျခားေသာ လူမႈျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈ အလုပ္မ်ားအနက္ အထူးသျဖင့္

အိႏၵိယျပည္တြင္ အရိုးစြဲေနေသာ ဇာတ္စနစ္ကို ဗုဒၶက ရႈတ္ခ် ျပစ္တင္ေတာ္မူ သည္ ။ လူ အခ်င္းခ်င္း

တန္းတူညီတူထားေရး သေဘာထားအျမင္ကို အသိအမွတ္ျပဳေတာ္မူ သည္ ။ လူမႈစီးပြား တိုးတက္ႀကီး

ပြားေရးကို ေဆာင္ရြက္ရန္လည္း အေရးထား ေဟာၾကားေတာ္မူပါသည္ ။ ဥစၥာဓနမ်ားကို အညီအမွ်

ျဖန္႔ေ၀ခံစားရေရးကို အေရးတႀကီးထားၿပီး ဆင္းရဲ ခ်မ္းသာ အလြန္အမင္း မကြာျခားေရးကိုလည္း

ေဟာၾကား ဆံုးမေတာ္မူပါသည္ ။ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ လူမႈ ဘ၀ အဆင့္အတန္းကိုလည္း ျမွင့္တင္ေတာ္

မူပါသည္ ။ အုပ္စိုးသူအစိုးရ၏လုပ္ငန္းထဲတြင္ လူသားခ်င္း စာနာသည့္ လုပ္ငန္းေတြကိုလည္း ပူးတြဲ

လုပ္ေဆာင္ရန္ေထာက္ခံၿပီး ျပညႊန္ေတာ္မူသည္ ။ ေနာက္ၿပီး လူ႔ အဖြဲ႔အစည္းကို အုပ္ခ်ဳပ္ရာတြင္

ေလာဘတဏွာ ဦးစီးၿပီး မလုပ္ၾကရန္ ေမတၱာ ကရုဏာႏွင့္ စာနာေထာက္ထားစိတ္ျဖင့္သာ အုပ္ခ်ဳပ္ 

 ၾကဖို႔ကိုလည္း တိုက္တြန္း ဆံုးမေတာ္မူပါသည္ ။

             ထိုအေရးကိစၥမ်ားထက္ ပိုၿပီး လူသားမ်ားအတြက္ ျမတ္စြာဘုရား ျပဳခဲ့သည့္ အက်ဳိးျပဳ

လုပ္ငန္းႀကီးတစ္ခုရွိ၏ ။ ထိုအလုပ္မ်ဳိးကို ဗုဒၶ မတိုင္မီကလည္း ဘယ္သူမွ လုပ္ရေကာင္းမွန္း

မသိသည့္ကိစၥျဖစ္၏ ။ ျမတ္ဗုဒၶသည္ လူသားတို႔၏ စိတ္ႏွလံုးထဲတြင္ နက္နက္ရႈိင္းရႈိင္း အျမစ္စြဲေန

သည့္ မေကာင္းမႈသေဘာထားေတြကို ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့ပါသည္ ။ ျပဳျပင္

ေျပာင္းလဲေရးကို အျပင္ပန္း ဗဟိဒၶအားျဖင့္ လုပ္တာက ေရတိုပဲ ရ၏ ။ တကယ္တမ္း ျပဳျပင္ေျပာင္း

လဲေရး လုပ္ခ်င္လွ်င္ စိတ္ေျပာင္းေတာ္လွန္ေရးလုပ္မွ ျဖစ္ ၏ ဆိုသည္ကို ထုတ္ေဖာ္ ေဟာၾကား

ေတာ္မူခဲ့ပါသည္ ။

        အင္အားကို အသံုးျပဳၿပီး လုပ္သည့္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးသည္ ခဏပဲခံမည္ ျဖစ္၏ ။ အဘယ္

ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ထို ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲရာတြင္ စြဲစရာ အျမစ္ မပါေပ ။ အကိုင္းအခက္ေတြက ေဘး

ျပင္္ဘက္ကို ျဖာထြက္ေနၾကပါ၏ ။ ဘ၀င္စိတ္ ဆိုသည့္ မကုန္ခန္း နိုင္သည့္ ရင္းျမစ္ေတြဆီက အဆီ

ၾသဇာဓာတ္ကို ရေနလို႔ ျဖစ္၏ ။ တကယ္တမ္း ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး ျဖစ္ဖို႔ကေတာ့ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲ

လိုသည့္စိတ္ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေနမွသာလွ်င္ ျဖစ္နိုင္ပါသည္ ။ လူေတြသည္ မိမိကိုယ္တိုင္ အမွန္တရား

ကိုခ်စ္ျမတ္နိုးမႈ လူ အခ်င္းခ်င္း တရားမွ်တေစလိုမႈ ဆိုသည့္ တရားမ်ားဆီက ရွင္သန္အားကို ရရွိေန

သေရြ႕ရပ္တည္ ရွင္သန္ေနၾကမွာပဲ ျဖစ္သည္ ။

         ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားေတာ္မူသည့္ တရားသည္ နိုင္ငံေရးဒႆနကို အေျခခံၿပီး ေဟာတာ

မဟုတ္ေပ ။ ေနာက္ၿပီး ထိုတရားမ်ားသည္ လူေတြအတြက္ ေလာကီ စည္းစိမ္ ခ်မ္းသာေတြ ရဖို႔ကို 

အေျခခံေဟာၾကားတာလည္း မဟုတ္ေခ် ။ နိဗၺာန္ မဂ္ဖိုလ္ကို ရည္သန္ၿပီး ေဟာၾကားတာေတြခ်ည္း

ျဖစ္၏ ။ တစ္နည္းဆိုေသာ္ ေနာက္ဆံုးပိတ္ ရည္မွန္းခ်က္ကေတာ့ တဏွာကိုေသေအာင္သတ္ဖို႔ပင္

ျဖစ္သည္ ။ တဏွာက လူသားမ်ားကို ေလာကေထာင္ထဲတြင္ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ အက်ဥ္းခ်ထားတာ ျဖစ္

သည္ ။ ဓမၼပဒထဲတြင္ပါသည့္ ပါဠိစာပုိဒ္တစ္ခုသည္ ထိုအခ်က္ကို ေပၚလြင္ ထင္ရွားေစပါသည္ ။

ေလာကီခ်မ္းသာရေၾကာင္းက တစ္လမ္း ၊ ဘာသာေရး ဘ၀ကို ထူေထာင္ၿပီး နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း

တရားတစ္လမ္း ျဖစ္၏ ။ သို႔ေသာ္ လည္း ထိုစကားသည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ၏ နိုင္ငံေရးႏွင့္ဘာမွ

မပတ္သက္ၾကဘူးဆိုသည့္ အနက္အဓိပၸာယ္မ်ဳိးေတာ့ မသက္ေရာက္ေပ ။ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းထဲက

လူေတြ၏ဘ၀ကို တရားဥပေဒ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းမ်ားႏွင့္ ပံုေဖာ္ယူၾကရတာ ျဖစ္၏ ။ စီးပြားေရး

အစီအမံေတြကိုလည္း နိုင္ငံတစ္နိုင္ငံ အတြင္းမွာပဲ လုပ္ခြင့္ရၾကတာ ျဖစ္၏ ။ ထိုအရာေတြကို ဒီ

နိုင္ငံတြင္းမွ နိုင္ငံေရးက ၾသဇာသက္ေရာက္ပါသည္ ။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြလည္း

နိုင္ငံေရးတြင္ပါ၀င္လိုၾကသည္ ။ သို႔ေသာ္လည္း နိုင္ငံေရး အာဏာရဖို႔ ဘာသာေရးကိုေတာ့ ခုတံုး

မလုပ္သင့္ေခ် ။


က်မ္းညႊန္း -

ဆန္းလြင္(ရွင္အာဒိစၥရံသီ)
ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ ယံုၾကည္ၾကတာက

 

            

/

.................................................................................................................  

(၂) ျပစ္မွားမႈ ဖ်က္ဆီးလိုမႈ ( ေဒါသ )

             ေဒါသ၏သေဘာသည္ကား ဖ်က္ဆီးလိုမႈ ၊ ျပစ္မွားမႈပင္ ျဖစ္၏ ။ ငါ့ရဲ႕အက်ဳိးမဲ့ကို ျပဳက်င့္ခဲ့ၿပီ

ဆိုၿပီး ရန္ၿငိဳးဖြဲ႕သည္လည္း ေဒါသပင္ျဖစ္သည္ ။ အာဃာတလည္း ေဒါသ ၊ ရန္ၿငိဳးဖြဲ႕ရာတြင္ အတိတ္

ကာလကလည္း ငါ့ရဲ႕အက်ဳိးမဲ့ကို ျပဳခဲ့ၿပီ ။

            ခုလည္း ျပဳေနဆဲ ၊ ေနာင္အခါလည္း ျပဳဦးမွာပဲ ဆို၍ အတိတ္ ၊ ပစၥဳပၸန္ ၊ အနာဂတ္ ကာလ

သံုးပါးစလံုးတြင္ ရန္ၿငိဳးဖြဲ႕တတ္သည္ ။ ကိုယ့္အေပၚတြင္ ျပဳက်င့္ခဲ့သည့္ အက်ဳိးမဲ့ ျပဳမႈအေပၚတြင္သာ

ရန္ၿငိဳးဖြဲ႕တတ္သည္ မဟုတ္ေပ ။

           ကိုယ့္မိတ္ေဆြ ၊ ကိုယ့္ရဲ႕ခ်စ္သူအေပၚတြင္ အက်ဳိးမဲ့ျပဳ လွ်င္လည္း အတိတ္ ၊ ပစၥဳပၸန္ ၊

အနာဂတ္ ကာလသံုးပါးႏွင့္စပ္လ်ဥ္းၿပီး ရန္ၿငိဳး ( အာဃာတ) ျပဳတတ္သည္ ။ ထို႔ေနာက္ ကိုယ္မခ်စ္

ခင္သူ ၊ မုန္းတီးသူ၏အက်ဳိးကို ေဆာင္ရြက္လွ်င္လည္း ထိုသို႔ ေဆာင္ရြက္သူအေပၚ  ရန္ၿငိဳးဖြဲ႕တတ္

ျပန္၏ ။

          ရန္ၿငိဳးဖြဲ႕ရာတြင္လည္း အလြန္အမင္း ရန္ၿငိဳးဖြဲ႕တတ္ျခင္းလည္း ရွိသည္ ။ ပဋိဃာတ ဟုေခၚ

သည္ ။ ပဋိဃ ဆိုသည္မွာ ထိပါးျခင္း ၊ မုန္းထားျခင္း ျဖစ္သည္ ။ ေဒါသေၾကာင့္ အလြန္အမင္း

ဆန္႔က်င္ျခင္းလည္း ရွိသည္ ။ အမ်က္ထြက္ျခင္း ၊ စိတ္ဆိုးျခင္း ဆိုသည္လည္း ေဒါသပင္ ျဖစ္သည္ ။

           ေဒါသသည္ အလြန္ေၾကာက္စရာေကာင္းလွသည္ ။ ေဒါသျဖစ္လာလွ်င္ ဖ်က္ဆီး ေခ်မႈန္းပစ္

 ခ်င္ၾကသည္ ။ အလြန္အမင္း ျပစ္မွားလိုျခင္း ျဖစ္၏ ။ ကိုယ္မုန္းတီးသူ၏ ပ်က္စီးျခင္း ၊ ဆံုး ရႈံးျခင္း ၊

နစ္နာျခင္း ၊ ဘ၀ပ်က္ျခင္းကို ျမင္ရၾကားရလွ်င္ အားရ၀မ္းသာ ျဖစ္သည္ ။ ဤသည္လည္း ေဒါသ 

ေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာ စိတ္၏ ပ်က္စီးျခင္းသေဘာ ၊ ေဖာက္ျပန္ ျခင္းသေဘာပင္ ျဖစ္သည္ ။

-         ေဒါသေၾကာင့္ စိတ္သည္ ၾကမ္းတမ္း ခက္ထန္လာသည္ ။

-         ေဒါသေၾကာင့္ စကားေျပာသည့္အခါတြင္လည္း ေကာင္းမြန္စြာ ျပည့္ျပည့္စံုစံု မေျပာနိုင္ေတာ့ေပ ။

-         ေဒါသျဖစ္ခ်ိန္တြင္ မိမိစိတ္သည္လည္း ပင္ကို ပကတိစိတ္ မဟုတ္ေတာ့ေပ ။ ဘီလူးစိတ္ ၊

  သရဲစိတ္လို ျဖစ္လာသည္ ။ စိတ္ေဖာက္ျပန္လာသည္ ။ စိတ္ထဲတြင္ မႏွစ္ၿမိဳ႕ျခင္း ၊

မလိုလားျခင္းသာ ထင္ရွားရွိေနသည္ပင္လွ်င္ ေဒါသ၏သေဘာ ျဖစ္သည္ ။

 

က်မ္းကိုး -             


ဦးဆန္းလြင္ (ရွင္အာဒိစၥရံသီ)

ဗုဒၶဘာသာအေျခခံအယူအဆမ်ား


/

.........................................................................................................................

  

Monday, June 7, 2010

ကိေလသာဆယ္ပါးကို နားလည္ျခင္း

                 ေထရ၀ါဒအေျခခံ အယူအဆမ်ား၌ ကိေလသာဆိုသည့္ စကားတစ္လံုးကို အသံုးမ်ား ၾက၏ ။

သို႔ေသာ္ကိေလသာ၏အနက္အဓိပၸာယ္ကို မသိသူကမ်ားမည္ထင္ပါသည္ ။

           ကိေလသဆိုသည့္စကားသည္ လူ႔စိတ္တြင္ျဖစ္ေပၚတတ္သည့္ ထူးျခားေသာသေဘာတရား

တစ္ခုကို ဗုဒၶမွ ထိုးထြင္း သိျမင္ထားျခင္းျဖစ္၏ ။ မေကာင္းမႈ ၊ ဒုစရိုက္ ၊ အျပစ္ဆိုသည္ကား ကံ 

( ကာယကံ ၊ ၀စီကံ ၊ မေနာကံ ) ပါမွ ျဖစ္၏ ။ ကိေလသကား စိတ္အစဥ္တြင္ ကပ္၍ပါေနသည့္ စိတ္ကို

ညစ္ညဴးေစသည့္ တရား ျဖစ္သည္ ။ ကိေလသကို ျမန္မာလိုျပန္လွ်င္ (သတၱ၀ါတို႔ကို) ပူပန္ေစတတ္ ၊

ႏွိပ္စက္တတ္ေသာ တရားဟု ျပန္၏ ။ ကိေလသာဆယ္ပါးဆိုသည္မွာ -

(၁) လိုခ်င္တက္မက္မႈ (ေလာဘ )

(၂) ျပစ္မွားမႈ ဖ်က္ဆီးလိုမႈ ( ေဒါသ )

(၃) အမွန္ကိုမသိမႈ ေတြေ၀မႈ ( ေမာဟ )

(၄) ငါသာလွ်င္ ျမတ္သည္ဟု ထင္မွတ္ၿပီး ေထာင္လႊားမႈ ( မာန )

(၅) အျမင္အယူအဆမွားမႈ ( ဒိ႒ိ )

(၆) ယံုမွားသံသယျဖစ္မႈ ( ၀ိစိကိစ ၦာ )

(၇) စိတ္ရဲ႕ ထိုင္းမႈိင္းမႈ ေက်နပ္မႈ ( ထိန )

(၈) စိတ္ရဲ႕ပ်ံ႕လြင့္မႈ ( ဥဒၶစၥ )

(၉) မေကာင္းမႈျပဳျခင္းကို မရွက္တတ္သည့္သေဘာ ( အဟိရိက )

(၁၀) ကာယဒုစရိုက္ မေကာင္းမႈ က်ဴးလြန္ျခင္းကို မေၾကာက္မႈ ( အေနာတၱပၸ )

           

၁ ။ လိုခ်င္တက္မက္မႈ ( ေလာဘ )

             ေလာဘသည္ လူကိုအစဥ္သျဖင့္ ပူေလာင္ေစ၏ ၊ အစဥ္သျဖင့္ ႏွိပ္စက္၏ ၊ အစဥ္သျဖင့္

နစ္မြန္းေအာင္လုပ္တတ္၏ ဆိုသည္ကို သဗၺညဳတဥာဏ္ေတာ္ႀကီးျဖင့္ထိုးထြင္းၿပီးမွ ဗုဒၶ ျမတ္စြာဘုရား

ေဟာၾကားထားျခင္းသည္ အ့ံဩစရာသိပ္ေကာင္း၏ ။

            ေလာဘ၏အရင္းခံသေဘာမွာ ၊ တက္မက္ျခင္းသည္ ေလာဘ ျဖစ္၏ ။ ဤေလာဘကို

အေၾကာင္းခံၿပီးျဖစ္လာသည့္ ပူေလာင္ေစေသာတရားေတြသည္ ပုထုဇဥ္ကို မေနသာ မထိုင္သာေအာင္

ႏွိပ္စက္သည့္တရားေတြက သိပ္မ်ား၏ ။ ေလာဘေၾကာင့္ -

(၁) စြဲလမ္းျခင္းသေဘာ ( ရာဂ ) ျဖစ္လာ၏ ။

(၂) အျပင္းအထန္ စြဲလမ္းျခင္း ( သာရာဂ ) ျဖစ္လာသည့္အခါ လူ႔စိတ္သည္ အိပ္မရ ၊ စားမ၀င္ ရင္ပူနာ

     ကပ္လာ၏ ။ ေလာဘေၾကာင့္ သတၱ၀ါတို႔၏စိတ္သည္ ျမင္ရာၾကားရာနံရာ စားရာ အာရံုအမ်ဳိးမ်ဳိး၏

     ဆြဲေဆာင္ျခင္းကို ခံရ၏ ။ အာရံုဆြဲေဆာင္လာသည့္အခါ မဆန္႔က်င္နိုင္ေတာ့ေပ ။ ရုန္းမထြက္နိုင္

     ပဲ လိုက္ပါသြား၏ ။

                အာရံုျမင္လွ်င္လိုခ်င္၏ ။ ထို လိုလားသည့္သေဘာသည္ ေလာဘ၏သေဘာပင္ ျဖစ္သည္ ။

အဘယ္ေၾကာင့္လိုခ်င္သနည္းဆိုလွ်င္ ႏွစ္သက္ျခင္းဆိုသည့္ နႏၵီသေဘာေၾကာင့္ ပင္ ျဖစ္၏ ။ ၎သည္

လည္း ေလာဘ၏ အျခင္းအရာပင္ ျဖစ္၏ ။ ျမင္ရာ ၊ ၾကားရာ ၊ ႏွစ္သက္ ရံုတင္မက ႏွစ္သက္သည္ကို

ေမ့ေပ်ာက္ပစ္လို႔ပင္ မရေခ် ။ စြဲလမ္းသြား၏ ။ ၎ကို (နႏၵီရာဂ) ဟုေခၚ၏ ။

             ရူးသြပ္ျခင္းဆိုသည္မ်ားမွာ ထို ( စိတၱႆသရတာ) ဆိုသည့္ စိတ္၏ ျပင္းစြာစြဲလမ္းမႈေၾကာင့္ ျဖစ္

ေလာဘသည္ အာရံုမွန္သမွ်ကို လိုလား၏ ။ လိုခ်င္အားႀကီးလြန္းေသာေၾကာင့္ မိန္းေမာမႈေတာင္ ျဖစ္

၏ ။ မရလွ်င္ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ေတာင္ သတ္ေသပစ္ ဖို႔ ၀န္မေလးေခ် ။ ဆင္ျခင္ဥာဏ္ျဖင့္ သတိသပၸဇဥ္

လံုး၀ကင္းစင္သြားေအာင္ေတာင္ လုပ္တတ္၏ ။ ဓမၼသဂၤဏီဟုေခၚသည့္အဘိဓမၼာက်မ္းတြင္ေဟာထားသည့္

တရားေတြသည္ အလြန္ပင္ နက္နဲ၏ ။

            ေလာဘသည္ အာရံုမရွိလွ်င္ မေနနိုင္ေပ ။ အာရံုမွန္သမွ်ကို ရေအာင္အားထုတ္ တတ္သည့္

သေဘာရွိ၏ ။ ျဖစ္ရာဘ၀တိုင္းတြင္လည္း ေလာဘသည္ မိမိ၏ ခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္ေသာ အေဖာ္ ျဖစ္ေန၏ ။

သတၱ၀ါမ်ားအား ဘ၀သို႔ ဆြဲေဆာင္တတ္သည့္ ဘ၀ႀကိဳးႏွင့္လည္း တူ၏ ။ သို႔ျဖစ္၍ ေလာဘေၾကာင့္ 

 ခ်မ္းသာကိုမရနိုင္ ၊ အက်ဳိးမဲ့ဆင္းရဲကိုသာ ရေစတတ္၏ ။ ဆင္းရဲျခင္းကို အလြန္အမင္းျဖစ္ေစသည္လည္း

 ေလာဘပင္ ျဖစ္၏ ။

           

-         ခ်စ္ႀကိဳက္ ေပါင္းေဖာ္ ေရာေႏွာျခင္းသည္လည္း ေလာဘ ၊

-         ခ်စ္ႀကိဳက္ေသာေၾကာင့္ ငဲ့ကြက္ တြယ္တာျခင္းသည္လည္း ေလာဘ ၊

-         ေႏွာင္ဖြဲ႕တတ္ျခင္းသည္လည္း ေလာဘ ၊

-         ေတာင့္တျခင္း ၊ တမ္းတျခင္း ၊ လြမ္းဆြတ္ျခင္းသည္လည္း ေလာဘ ၊

-         အဆင္း ၊ အနံ႔ ၊ အရသာ ၊ အသံ ၊ အေတြ႔အာရံု အားလံုးကို ေတာင့္တျခင္း ၊ ပစၥည္းဥစၥာ

ေတာင့္တမႈ ၊ သားသမီး၌ ေတာင့္တမႈ ၊ အသက္ရွင္ျခင္း၌ေတာင့္တမႈ ၊ က်န္းမာျခင္း၌

ေတာင့္တျခင္း သေဘာေတြသည္လည္း ေလာဘ ၊

-         ငါ့ဟာ ၊ ငါ့ဥစၥာဟု ေျပာဆိုေစတတ္သည့္ တပ္မက္မႈသေဘာ ၊ အခ်ိန္ရွိသေရြ႔ ငါ့ဟာ ငါ့ ဥစၥာ

ဟု ေျပာဆိုေစတတ္သည့္ တပ္မက္ျခင္းသေဘာသည္လည္း ေလာဘ ၊

-         အၿမီးႏွံ႔ေသာေခြးလိုပင္ လာဘ္လာဘ၌ တပ္မက္ တုန္လႈပ္သည့္သေဘာသည္လည္း ေလာဘ ၊

-         မသင့္ေလ်ာ္ေသာအရာ၌တပ္မက္ျခင္း ၊ အဓမၼရာဂသည္လည္း ေလာဘပင္ျဖစ္၏ ။ အဆမတန္

လိုခ်င္အားႀကီးမႈ ၀ိသမေလာဘ ၊ ေမွ်ာ္လင့္ျခင္း ၊ ေတာင့္တျခင္း ၊ ခ်စ္ခင္ျခင္းသည္လည္း ေလာဘ ၊

-         ၀ဋ္ဆင္းရဲတြင္ နစ္ျမဳပ္ေစတတ္ျခင္းသေဘာ (ဩဃ)သည္လည္း တရားကိုယ္အားျဖင့္ ေလာဘ ၊

-         ၀ဋ္ဆင္းရဲတြင္ ယွဥ္ေစတြဲေစတတ္သည့္ ေယာဂသည္လည္း ေလာဘ ၊

-         ၀ဋ္ဆင္းရဲတြင္ ဆက္စပ္ထံုးဖြဲ႔ျခင္း ဂႏၴ သည္လည္း ေလာဘ ၊

-         သတၱ၀ါမ်ားကို ၀ဋ္ဆင္းရဲတြင္ ေႏွာင္ဖြဲ႔ေစတတ္သည္လည္း ေလာဘ ၊

-         စိတ္ကိုကပ္ၿပီး ညစ္ႏြမ္းေစတတ္ေသာ သေဘာသည္လည္း တရားကိုယ္အားျဖင့္ ေလာဘ ၊

-         ဆင္းရဲျခင္း၏ အေျခအျမစ္ ဒုကၡမူလသည္လည္း ေလာဘ ၊

-         အကုသိုလ္တရားတို႔၏ မူလအေျခအျမစ္ အကုသလမူလသည္လည္း ေလာဘ ၊

  ပင္ျဖစ္သည္ ။

က်မ္းကိုး -             


ဦးဆန္းလြင္ (ရွင္အာဒိစၥရံသီ)

ဗုဒၶဘာသာအေျခခံအယူအဆမ်ား


/

.........................................................................................................................