ဗုဒၶဘာသာႏွင့္နိုင္ငံေရး(၂)

ဗုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရားသည္ ခတၱိယ ဆိုေသာ စစ္သူရဲ မ်ဳိးရိုးႏြယ္ဇာတ္မွ ဆင္းသက္ လာသူ ျဖစ္သည္ ။ ထို႔ေၾကာင့္ သဘာ၀အားျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္သူ မင္းမ်ဳိးမင္းႏြယ္ထဲ က်ေရာက္ သြားပါသည္ ။ မင္းမ်ဳိးအုပ္စိုးသူ မ်ဳိးႏြယ္မွ ဆင္းသက္လာသူ ျဖစ္ေသာ္လည္း ျမတ္ဗုဒၶ ေဟာ ၾကားေတာ္မူခဲ့ေသာ တရားေတြထဲတြင္ နိုင္ငံေရး ၾသဇာအာဏာ ရရွိေရးကို ရည္ရြယ္ၿပီး ဘယ္ ေသာအခါမွ မေဟာၾကားခဲ့ ေပ ။             မိမိ၏ တရားေဒသနာမ်ားကို နိုင္ငံေရး အာဏာ ရရွိေရး ကိစၥ တြင္ တလြဲ အသံုးခ်သည္ကို လည္း မည္သည့္အခါမွ ခြင့္ျပဳေတာ္ မမူခဲ့ေပ ။ သို႔ရာတြင္ ယခု ေခတ္ ယခုအခ်ိန္အခါတြင္ လူ အေတာ္မ်ားမ်ားသည္ ဗုဒၶ ၏ နာမည္ကို နိုင္ငံေရးထဲ ဆြဲ သြင္း လာၾကသည္ကို ေတြ႔ေနရပါသည္ ။              အခ်ဳိ႕က ဗုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရားကို ကြန္ျမဴနစ္ ဟု စြပ္စြဲသူ စြပ္စြဲ ၊ အရင္းရွင္ဟု စြပ္စြဲသူ စြပ္စြဲ ၊ အခ်ဳိ႕ကဆိုလွ်င္ နယ္ခ်ဲ႕သမား ဟု ရမ္းရမ္းကား ကား ေျပာဆို စြပ္စြဲမႈ ရွိလာၾကသည္ ။ မိမိတို႔ ၏ ကိုယ္က်ဳိး ကိုယ့္ကိစၥအတြက္ ျမတ္ဗုဒၶ ၏ မြန္ ျမတ္လွသည့္ နာမည္ ဂုဏ္သတင္းအား အသံုးခ်လာ သူေတြအေနႏွင့္ သိထားသင့္သည္မွာ ျမတ္ဗုဒၶသည္ အတုမရွိေသာ သဗၺညဳတ ဉာဏ္ေတာ္ရွင္ သမၼာသဗၺဳဒၶ ျဖစ္ေတာ္မူျခင္းသည္ ေလာကီနယ္အား လြန္ေျမာက္သြားျခင္း ျဖစ္သည္ ဆိုသည့္ အခ်က္ပင္ ျဖစ္၏ ။           ဘာသာေရးကို ေလာကီေရး ၊ နိုင္ငံေရးႏွင့္ေရာေထြးေအာင္ အားထုတ္ျခင္းသည္ ျပႆနာ ကို ဖန္တီးျခင္းပင္ ျဖစ္သည္ ။ ဘာသာေရး၏အေျခခံမွာ ကိုယ္က်င့္သီလ ျဖစ္၏ ။ သန္႔စင္ျခင္း  ၀ိသုဒၶိႏွင့္ ယံုၾကည္ျခင္း သဒၶါတရား ျဖစ္၏ ။ နိုင္ငံေရး ဆိုသည္ကား အာဏာတြင္ အေျခခံ၏ ။          လူ႔သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ အာဏာရ အုပ္စိုးသူမ်ားသည္ မိမိတို႔၏ အာဏာရ အုပ္စိုး ျခင္းကိုတရား၀င္ေၾကာင္း ၊ ဘုရားအလိုေတာ္က် ျဖစ္လာသည္ ျဖစ္ေၾကာင္း လူအမ်ား ယံုၾကည္  ေအာင္လုပ္ရာတြင္ ဘာသာေရးအား ဆြဲသံုးတာေတြ ရွိခဲ့ပါသည္ ။ စစ္တိုက္သည္ကိုပင္ ဘာသာ ေရးစစ္ပြဲဆိုၿပီး တရားေသာစစ္ ၊ မြန္ျမတ္ေသာစစ္ ဟု လူအမ်ားယံုၾကည္ေအာင္လည္း ဘာသာ ေရးကို ခုတံုးလုပ္တတ္ၾကသည္ ။ ဘာသာေရး ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၾက သည္ ။ ရက္စက္ ၾကမ္းၾကဳတ္မႈ ၊ အၾကမ္းဖက္မႈ ၊ ပုန္ကန္မႈ ၊ ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္မ်ားအား ဖ်က္ဆီးမႈ စသည္မ်ားကိုလည္း ဘာသာေရး မ်က္ႏွာဖံုးစြပ္ၿပီး က်ဴးက်ဴးလြန္လြန္ လုပ္ခဲ့ၾက၏ ။        ဘာသာေရးအား မိမိတို႔ နိုင္ငံေရးအက်ဳိးအတြက္ လိုရာဆြဲၿပီး အသံုးခ်ခဲ့ၾကသည္ ။ ထို႔ေၾကာင့္ ဘာသာတရား၏ ျမင့္မားေသာ ကိုယ္က်င့္တရားစံေတြသည္ နိုင္ငံေရး ေလာဘေတြ ေၾကာင့္ ယုတ္ ညံ့မႈေတြ ျဖစ္ကုန္ၾကရေတာ့သည္ ။          ဗုဒၶဓမၼ ၏ ရုတ္တရက္ ထိုး၀င္လာမႈသည္ နိုင္ငံေရးစနစ္တစ္ခုကို တီထြင္ဖို႔ မဟုတ္ေပ ။ နိုင္ငံ ေရး အစီအစဥ္မ်ားအား ခ်မွတ္ဖို႔လည္း မဟုတ္ေပ ။ အေျခခံအားျဖင့္ ဘာသာေရးသည္ လူ႔အဖြဲ႔ အစည္း၏ ျပႆနာမ်ားအား ခ်ဥ္းကပ္ရာတြင္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၏ ကိစၥမ်ားကို ေဆာင္ၾကဥ္းေနေသာ လူပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးခ်င္းကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔အတြက္ လိုအပ္ေသာ ေယဘုယ်မႈေတြကို အႀကံျပဳၿပီး ထိုမူ ေတြအရ လူသားတစ္ရပ္လံုး၏ ဘ၀ သာယာတိုးတက္ ေကာင္းမြန္ေရး ၊ ရင္းျမစ္ေတြကို အညီအမွ် အက်ဳိးတူ ခံစားရေရးေတြကို ျဖစ္ေပၚလာေစဖို႔ပင္ ျဖစ္သည္ ။         နိုင္ငံေရးစနစ္တစ္ခုသည္ လူသားမ်ား၏ သာယာ၀ေျပာမႈႏွင့္ေပ်ာ္ရႊင္မႈကို လံုၿခံဳေအာင္ ကာ ကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္နိုင္မႈက အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိပဲ ျဖစ္၏ ။ အကန္႔အသတ္ႏွင့္ ရွိျခင္း ပင္ျဖစ္ သည္ ။ မည္သည့္ နိုင္ငံေရးစနစ္မွ ၊ ဘယ္ေလာက္ပင္ စံထားေလာက္သည္ဟု ထင္ရ ေသာ စနစ္မ်ဳိး မွ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းထဲမွ လူေတြ ေလာဘ ၊ ေဒါသ ၊ ေမာဟ တရားမ်ားေနာက္ လိုက္ေနၾကသည္မို႔ ဒီ တရားေတြ လႊမ္းမိုးေနလွ်င္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း တစ္ခုကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ခ်မ္းသာသုခ ရေအာင္ မေဆာင္ရြက္နိုင္ေပ ။ ထို႔အျပင္ မည္သည့္နိုင္ငံေရးစနစ္မ်ဳိးကို လက္ခံက်င့္သံုးမလဲဆိုသည္က လို ရင္းမဟုတ္ေခ် ။ ဤ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း က လူေတြမွာ ေယဘုယ် က်ေသာ သေဘာေတြကို ေတြ႔ႀကံဳ  ခံစားေနၾကရသည္ ဆိုလွ်င္ ၊ ကံ ကံ၏အက်ဳိး ၊ ေကာင္းကံ ၊ မေကာင္းကံ၏အက်ဳိးကို ခံစားၾကရ မည္ ။ စစ္မွန္ေသာစိတ္ေက်နပ္မႈ ၊ ၿမဲၿမံေသာ ခ်မ္းသာ သုခ ဆိုသည့္ အနိစၥသေဘာ ၊ ဒုကၡသေဘာ   ၊ အနတၱသေဘာရွိေသာ ေလာကႀကီးထဲတြင္ ဘယ္ေသာ အခါမွ မျပည့္စံုနိုင္ေပ ။ အၿမဲတမ္း လိုေန မွာပဲဟု သိနားလည္ထားၾကလွ်င္ --            ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ၏အျမင္မွာ သံသရာတြင္ ဘယ္ေနရာမွာမွ စစ္မွန္ေသာ လြတ္လပ္ခြင့္ ဆိုသည္မရွိ ။ နတ္ျပည္ ၊ ျဗဟၼာ့ျပည္မွာပင္ မရွိနိုင္ဟု နားလည္ထားပါသည္ ။         ေကာင္းေသာ နိုင္ငံေရးစနစ္တစ္ခု ၊ တရားမွ်တေသာ နိုင္ငံေရး စနစ္တစ္ခုတြင္ လူ႔ အေျခခံ အခြင့္အေရးမ်ားကို အာမခံခ်က္ေပးထားၿပီး အာဏာကို ခ်ဳပ္ကိုင္သူမ်ားကိုလည္း ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ကန္႔သတ္ ၿပီး ခ်ိန္ခြင္လွ်ာ ညီမွ်ေအာင္ ထိန္းေပးထားသည့္ စနစ္ျဖစ္ေစကာမူ လူေတြ သည္ အျပည့္အ၀ လြတ္ လပ္ခြင့္ရွိသည့္ နိုင္ငံေရး စနစ္မ်ဳိးကို အခ်ိန္ကုန္ ေငြကုန္ခံၿပီး ရွာေန ၾကရျပန္၏ ။ အဘယ္ေၾကာင့္ ရွာေနၾကသည္ဆိုလွ်င္ ဘယ္နိုင္ငံေရးစနစ္မွာမွ လံုး၀ လြတ္လပ္ခြင့္ ဆိုသည္ကို မေတြ႔နိုင္လို႔ပင္ ျဖစ္ သည္ ။ လံုး၀ လြတ္လပ္ခြင့္ ဆိုသည္ကို စနစ္ထဲတြင္ ရွာလွ်င္ မည္သည့္အခါမွ မေတြ႔နိုင္ေပ ။ စိတ္ထဲ မွာပဲ ရွာလို႔ရနိုင္သည္ ။ အမွန္တကယ္ လြတ္လပ္ခ်င္ သည္ဆိုလွ်င္လြတ္လပ္မႈအျပည့္အ၀ကို ရဖို႔ အတြက္ဆိုလွ်င္ လူေတြအေနႏွင့္ ကိုယ့္စိတ္ထဲမွာ ပဲ စိတ္၏ လြတ္လပ္ခြင့္ကို ရွာရမည္ျဖစ္သည္ ။  ဤသည္ကား မိမိ၏ စိတ္ထဲတြင္ ရွိေန ေသာ အ၀ိဇၨာႏွင့္တဏွာ ဆိုသည့္ သမုဒယ ကိေလသာ ေတြမွ လြတ္ေျမာက္ေအာင္ အားထုတ္ရမည္ပင္ ျဖစ္၏ ။          အစစ္အမွန္ဆံုး လြတ္လပ္ခြင့္အား ရနိုင္မွာက လူေတြသည္ ဓမၼ ဆိုသည့္ တရားသေဘာ ကိုက်င့္သံုးလာနိုင္မွ ျဖစ္မည္ ျဖစ္၏ ။ မိမိတို႔၏ ကာယကံ ၊ ၀စီကံ ၊ မေနာကံ ေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ျပဳ ျပင္ၿပီး မိမိတို႔၏အက်င့္သီလ တိုးတက္ ေကာင္းမြန္လာေအာင္ လုပ္ရမည္ ။ ထိုမွတစ္ဆင့္ မိမိတို႔၏ စိတ္အဆင့္ ျမင့္မားလာေအာင္ လုပ္ရမည္ ။ မဂ္ဉာဏ္ဖိုလ္ဉာဏ္ ေရာက္ေအာင္ ရည္မွန္းၿပီး လုပ္ နိုင္မွ ရမည္ ျဖစ္၏ ။            ဘာသာေရးကို နိုင္ငံေရးႏွင့္ခြဲျခားထားရမည္ဆိုသည့္အခ်က္ကို အသိအမွတ္ျပဳၿပီး နိုင္ငံေရး စနစ္ကို အကန္႔အသတ္ထားၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ေပ်ာ္ရႊင္ေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ပံုႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဗုဒၶ၏ သင္ၾကားခ်က္မ်ားတြင္ အခ်က္အလက္ ေျမာက္ျမားစြာ ရွိပါသည္ ။ ထိုဘုရားေဟာ ေဒသနာေတာ္ မ်ားထဲတြင္ ယေန႔ ကမၻာႀကီးထဲမွ လူသားမ်ားအတြက္ တိုက္ရိုက္ အက်ဳိး ျဖစ္ထြန္းေစနိုင္ျခင္း ၊ နိုင္ငံ ေရး အစီအမံမ်ားအတြက္ အသံုးတည့္ျခင္းေတြ အမ်ားႀကီး ပါရွိပါသည္ ။              ပထမဦးစြာ ျမတ္ဗုဒၶက ေအဗရာဟန္လင္ကြန္း မေျပာမီ ေရွးပေ၀သဏီ ကတည္းက လူ သားခ်င္းတန္းတူညီမွ် ရွိရမည္ ဆိုသည့္စကားကို မိန္႔ၾကားေတာ္ မူခဲ့သည္ ။ ထို႔ေနာက္ ဇာတ္ ၊ လူ တန္းစားဆိုသည့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းႀကီးထဲတြင္ လူေတြက တမင္ဖန္တီးခဲ့ၾကသည္သာ ျဖစ္သည္ ။ ျမတ္ ဗုဒၶက လူေတြကို ခြဲျခားသတ္မွတ္ရာတြင္ သူတို႔၏အက်င့္သီလအေပၚမူတည္ၿပီးမွ အယုတ္ ၊ အလတ္ အျမတ္ ခြဲျခားပံုကိုေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့သည္ ။          ဒုတိယအခ်က္မွာ လူသားအခ်င္းခ်င္း လူ႔ေဘာင္ အက်ဳိးကိုေဆာင္ရြက္ရာတြင္ စိတ္ပါ လက္ပါ အတူတကြ ရိုင္းပင္း ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ကို ေဟာေတာ္မူပါသည္ ။ ေခတ္သစ္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းထဲတြင္ လည္း နိုင္ငံေရး ကိစၥမ်ားတြင္ ထို လူမႈေရး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ စိတ္ဓာတ္ကိုျမွင့္တင္ၾကပါသည္ ။       တတိယအခ်က္ကား ဗုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရားကို ဆက္ခံသူ မည္သူ႔ကိုမွ် မခန္႔ထားခဲ့ေခ် ။ သံဃာ အဖြဲ႔အစည္းကို ဓမၼ၀ိနယကသာ လမ္းညၽႊန္ ေတာ္မူရမွာ ျဖစ္သည္ ။ ယေန႔ထက္တိုင္ သံဃာေတာ္ မ်ားကို ၀ိနည္း ဥပေဒမ်ားကသာ ခ်ဳပ္ ကိုင္ လမ္းညႊန္လ်က္ ရွိပါသည္ ။            စတုတၳအခ်က္မွာ ျမတ္ဗုဒၶက ဒီမိုကေရစီ ျဖစ္စဥ္အရ ညွိႏႈိင္း တိုင္ပင္ စည္းေ၀း ဆံုးျဖတ္ လုပ္ကိုင္သည္ကို အားေပးေတာ္မူသည္ ။  ထိုအခ်က္ကို သံဃာေတာ္မ်ား၏ အဖြဲ႔အစည္း ထဲတြင္ ပိုၿပီးထင္ရွားပါသည္ ။ သံဃာ အဖြဲ႔အစည္းထဲတြင္ သံဃာႏွင့္ဆိုင္ေသာ ကိစၥအား သံဃာေတာ္ တိုင္း ပါ၀င္ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္ ရွိပါသည္ ။ ႀကီးက်ယ္ေသာ ျပႆနာ ေပၚ ေပါက္လာမွသာ လွ်င္ ျပႆနာ၏အတိမ္အနက္ကို သံဃာေတာ္မ်ား ေရွ႕ေမွာက္ တင္ျပၿပီး ဒီမိုကေရစီ ပါလီမန္ လႊတ္ေတာ္တြင္ ေဆြးေႏြးၾကသလို ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ ၾကရပါသည္ ။          ဤကဲ့သို႔ သံဃာေတာ္ကို သံဃာေတာ္မ်ား ကိုယ္တိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ပံု စနစ္မ်ဳိး လြန္ခဲ့သည့္  ႏွစ္၂၅၀၀ေက်ာ္ ဗုဒၶေခတ္ ကတည္းက က်င့္သံုးမႈ ရွိခဲ့သည္ဟု သိရလွ်င္ အလြန္အံ့ၾသစရာ ျဖစ္ေနပါသည္ ။ ပါလီမန္တြင္ ဥကၠ႒ (လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒)အား ခန္႔အပ္သလို အခမ္းအနားကို ထိန္းသိမ္းဖို႔ သံဃာ့နာယကဆရာေတာ္ကိုေရြးခ်ယ္ရပါသည္ ။  ဒုတိယအေနႏွင့္အခမ္းအနား အစီအစဥ္တက်ျဖစ္မျဖစ္ကို ကြပ္ကဲဖို႔အတြက္ အက်ဳိးေတာ္ေဆာင္ ဆရာေတာ္ကိုလည္း သံဃာ မ်ားက ခန္႔အပ္ၾကပါသည္ ။            ထို႔ေနာက္ အမႈကိစၥမ်ားကို အဆိုမ်ား အျဖစ္ တင္သြင္းၾကရပါသည္ ။ ဤအဆိုမ်ားကို  သံဃာေတာ္မ်ားအားလံုးမွ ၀ိုင္းၿပီး ေ၀ဖန္ ေဆြးေႏြးၾကပါသည္ ။ အခ်ဳိ႕ကိစၥေတြသည္ တစ္ႀကိမ္ တည္းႏွင့္ၿပီးပါသည္ ။ အခ်ဳိ႕ကိစၥမ်ားမွာ သံုးႀကိမ္တိုင္ ေဆြးေႏြးၿပီးမွ ဆံုးျဖတ္ၾကပါ သည္ ။            ဤအေလ့အက်င့္သည္ ပါလီမန္ စနစ္ မေပၚေပါက္ခင္ကတည္းက ဥပေဒတစ္ခုကို အတည္မျပဳခင္ သံုးႀကိမ္တိုင္တိုင္ ေဆြးေႏြးၾကရသည့္ သေဘာပင္ ျဖစ္သည္ ။ ေဆြးေႏြးၾကရာ တြင္လည္း သေဘာထားကြဲလြဲမႈ ရွိလာလွ်င္ ထိုကိစၥကို အမ်ားစု ဆႏၵမဲျဖင့္ မဲေပးၿပီး ဆံုးျဖတ္ ခဲ့ၾကရသည္ ျဖစ္၏။   က်မ္းညႊန္း - ဆန္းလြင္(ရွင္အာဒိစၥရံသီ) ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ ယံုၾကည္ၾကတာက ..............................................................................................................

ဗုဒၵဘာသာႏွင့္နိုင္ငံေရး

ဗုဒၶဘာသာသည္ နိုင္ငံေရးအာဏာကို ခ်ဥ္းကပ္ရာတြင္ ကိုယ္က်င့္တရား (မင္းက်င့္တရား)ႏွင့္ ျပည္သူ႔အာဏာကို သံုးစြဲရာတြင္ တာ၀န္ယူမႈအေပၚ အေျခခံပါသည္ ။ ဗုဒၶ ရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရားက အၾကမ္းမဖက္ေရးကိုသာ ေဟာၾကား ဆံုးမေတာ္မူပါသည္ ။ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးကိုသာ တစ္ေလာကလံုးႏွင့္ဆိုင္သည့္ တရားအျဖစ္ သတ္မွတ္ပါသည္ ။ လူ႔အသက္အား ဖ်က္ဆီးျခင္း ၊ အၾကမ္းဖက္ျခင္းကို ျမတ္ဗုဒၶ ခြင့္ျပဳေတာ္ မမူေခ် ။ ထို႔အျပင္ တရားေသာစစ္ ဆိုသည္ ဘယ္ေတာ့မွ မရွိဘူး ဟူ၍လည္း ျပတ္ျပတ္သားသား ေၾကျငာေတာ္မူပါသည္ ။         ျမတ္ဗုဒၶသင္ၾကားခ်က္က “ ေအာင္နိုင္ျခင္းသည္ အမုန္းတရားကိုသာ ပြားေစရာသည္ ။ ရံႈးနိမ့္သူကား ဆင္းရဲစြာ ေနၾကရသည္ ။ အနိုင္အရံႈးကို ပယ္ေသာသူသာလွ်င္ ေပ်ာ္ရႊင္ျခင္း သုခႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းျခင္းကို ရနိုင္သည္ ”  ဟု ဓမၼပဒ တြင္ ေဟာေတာ္မူပါသည္ ။ ျမတ္ဗုဒၶသည္ အၾကမ္းမဖက္ေရး ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတရားကိုသာ ေဟာၾကားေတာ္မူသည္ မဟုတ္ေခ် ။ စစ္ပြဲျဖစ္ ေသာေနရာက္ုပင္ ကိုယ္တိုင္ႂကြသြားၿပီး စစ္မျဖစ္ၾကရန္ တားဆီးေတာ္မူသည့္ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ၿပီး လူ႔သမိုင္းတြင္ ျမတ္ဗုဒၶသည္သာ ပထမဆံုး ပုဂိၢဳလ္ထူး ပုဂၢိဳလ္ျမတ္ ျဖစ္ပါ သည္ ။          သက်သာကီ၀င္မင္းမ်ားႏွင့္ ေကာလိယေတြသည္ ေရာဟိနီျမစ္မွေရကို ခြဲေ၀ေရး ကိစၥ တြင္ အျငင္းပြားၿပီး စစ္ျဖစ္ရန္ တင္းမာေနၾကသည္ ။ သို႔ျဖင့္၍ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရားမွ စစ္ျဖစ္ ရန္ ျပင္ဆင္ေနေသာ စစ္တလင္းကို ကိုယ္တိုင္ ႂကြသြားၿပီး တင္းမာမႈမ်ား ေျပေပ်ာက္ေစရန္ တရားဓမၼမ်ားကို ေဟာၾကား ဆံုးမေတာ္မူပါသည္ ။ ေနာက္ၿပီး အဇာတသတ္မင္း မွ ၀ဇၨီတိုင္း အား စစ္မတိုက္ျဖစ္ရန္လည္း ဗုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရားမွ ဆြဲေဆာင္ေတာ္မူနိုင္ခဲ့ပါသည္ ။              ျမတ္ဗုဒၶသည္ အစိုးရေကာင္းတစ္ခု၏ အေရးပါအရာေရာက္ေၾကာင္းႏွင့္ အုပ္စိုးသူ အစိုးရေကာင္း ျဖစ္ရန္အတြက္ ႀကိဳတင္ရွိအပ္ေသာ အရည္အခ်င္းမ်ားကိုလည္း ထုတ္ေဖာ္ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ပါသည္ ။ ေနာက္ၿပီး တိုင္းျပည္တစ္ျပည္တြင္ အဂတိ လိုက္စားမႈမ်ား မည္သို႔ ျဖစ္လာနိုင္သည္ စသည္ျဖင့္ ေဟာၾကားရာတြင္ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ မင္းလုပ္ေသာနိုင္ငံ အႀကီးအကဲမွ အက်င့္ပ်က္ၿပီး အဂတိ လိုက္စား၍ မတရားျပဳက်င့္ေသာအခါ တိုင္းသူျပည္သား မ်ားမွလည္း အက်င့္ပ်က္ၿပီး အဂတိ လိုက္စားတတ္ပံုကို ေဟာၾကားေတာ္မူပါသည္ ။ ဤသို႔ အုပ္စိုးသူမင္းအစ ၊ မင္းလုလင္ပါမက်န္ အဂတိ လိုက္စားၾကၿပီဆိုလွ်င္ တိုင္းသူျပည္သား လူ အမ်ား စိတ္ဆင္းရဲရပံု ၊ တိုင္းျပည္ ဆုတ္ယုတ္ ပ်က္စီးရပံုမ်ားကိုလည္း ထုတ္ေဖာ္ေဟာၾကား ေတာ္မူပါသည္ ။ ျမတ္စြာဘုရားသည္ အဂတိလိုက္စားျခင္း သေဘာကို ဆန္႔က်င္ ေဟာၾကား ေတာ္မူခဲ့ပါသည္ ။ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ မင္းလုပ္သူ အစိုးရသည္ လူသားခ်င္း စာနာ ေထာက္ ထား ၊ သနားငဲ့ညွာေသာ မူ၀ါဒျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္သင့္ေၾကာင္းကိုလည္း ဆံုးမေတာ္မူပါသည္ ။             တစ္ခါေသာ္ ျမတ္စြာဘုရားမွ “ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ မင္းလုပ္သူမွ တရားမွ်တၿပီး ေကာင္းစြာ အုပ္ခ်ဳပ္သူ ျဖစ္ပါလွ်င္ မွဴးမတ္ အရာရွိမ်ားလည္း တရားမွ်တၿပီး ေကာင္းစြာ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္သူမ်ား ျဖစ္လာသည္ ။ အဆင့္ျမင့္ တိုင္းျပည္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားမွ ေကာင္း မြန္ၿပီး တရားမွ်တေသာအခါ အရာရွိ အရာခံမ်ား ၊ လက္ေအာက္ငယ္သား မင္းမႈထမ္း မင္းလု လင္မ်ားက အစ အားလံုး ေကာင္းမြန္သူမ်ား တရားမွ်တသူမ်ား ျဖစ္လာၾကပါသည္ ။ ဤသို႔ အုပ္စိုးသူမ်ားက တရားမွ်တ ေကာင္းမြန္သူမ်ား ျဖစ္ၾကၿပီဆိုလွ်င္ တိုင္းသူျပည္သား လူအမ်ား သည္လည္းတရားမွ်တသူေတြတိုင္းသူျပည္သားေကာင္းေတြျဖစ္လာၾက၏”                                                                                          (အဂၤုတၱရနိကာယ္)            စကၠ၀တၱိသီဟနႏၵသုတ္တြင္ ျမတ္ဗုဒၶက အက်င့္ပ်က္မႈ ၊ ရာဇ၀တ္မ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ခိုးမႈ ၊ လိမ္မႈ ၊ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈ ၊ မုန္းတီးမႈ ၊ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈမ်ားသည္ ဆင္းရဲ က်ပ္တည္းမႈေၾကာင့္ ျဖစ္လာရေၾကာင္းကို ေဟာေတာ္မူပါသည္ ။ အစိုးရမင္းမ်ားအေနျဖင့္ ရာဇ၀တ္မႈမ်ားအား အျပစ္ဒဏ္ထားျခင္းျဖင့္ ႏွိမ္နင္းၾကရမည္ ။ သို႔ေသာ္လည္း ရာဇ၀တ္မႈ ပေပ်ာက္ေအာင္ အင္အားကို သံုးၿပီးလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ အက်ဳိးမဲ့ အခ်ည္းႏွီး ျဖစ္ေၾကာင္းကို ေဟာေတာ္မူပါသည္ ။           ကုတဒႏၱသုတ္တြင္လည္း ဗုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရားက အင္အားသံုး၍ ရာဇ၀တ္မႈကို ႏွိမ္နင္းမည့္အစား စီးပြားေရးအဆင္ေျပလာေအာင္ လုပ္ေပးသင့္ေၾကာင္းကိုလည္း အႀကံျပဳ ေဟာၾကားေတာ္မူပါသည္ ။ အစိုးရသည္ တိုင္းျပည္၏ အရင္းအျမစ္မ်ားကို အသံုးျပဳ၍ ျပည္သူ မ်ား၏ စီးပြားေရး တိုးတက္ ေကာင္းမြန္လာေအာင္ လုပ္ေပးရမည္ ။ လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးေရးႏွင့္ ေက်းလက္ေဒသ လူေနမႈ ဘ၀ သက္သာေခ်ာင္ခ်ိၿပီး တိုးတက္ႀကီးပြားလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ေပးရမည္ ။ ေငြေရးေၾကးေရး ၊ အကူအညီ ၊ အေထာက္အပံ့မ်ားကိုလည္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္း စြန္႔စားလုပ္ကိုင္ခ်င္သူမ်ားအား ေပးရမည္ ။ လက္လုပ္လက္စား အလုပ္သမားမ်ားကိုလည္း သူတို႔ဘ၀ အသက္ရွင္ ေနထိုင္ေရးအတြက္ လံုေလာက္သည့္ လုပ္ခလစာကို ေထာက္ပံ့ေပး ကမ္းရမည္ ။ ဤနည္းမ်ားျဖင့္ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာ မက်ဆင္းရေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္ေပးရမည္ ဟု ေဟာၾကားထားပါသည္ ။            ဇာတက နိပါတ္ေတာ္တြင္လည္း မင္းက်င့္တရား(၁၀)ပါးကို အစိုးရေကာင္းတို႔ လိုက္ နာအပ္ေၾကာင္း ေဟာေတာ္မူထားပါသည္ ။ ထို မင္းက်င့္တရား(၁၀)ပါးသည္ ယခုေခတ္ ယခုကာလတြင္လည္း တိုင္းျပည္အား ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာစြာ အုပ္ခ်ဳပ္လိုသည့္ အစိုးရမင္းမ်ား အသံုးခ်လွ်င္ အသံုးတည့္နိုင္ပါသည္ ။ ထို မင္းက်င့္တရား (ရာဇဓမၼ) ဆယ္ပါးမွာ - ၁ ။ ရက္ေရာမႈ လြတ္လပ္မႈရွိၿပီး တစ္ကိုယ္ေကာင္း မဆန္ျခင္း (ဒါန) ၂ ။ အက်င့္သီလ အဆင့္ျမင့္ ေကာင္းမြန္ျခင္း (သီလ) ၃ ။ တိုင္းသူျပည္သားမ်ား၏ ဘ၀ သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရးအတြက္ မိမိ၏ ကိုယ္က်ိဳးအတၱကို စြန္႔        လႊတ္ အနစ္နာခံျခင္း (ပရိစာဂ) ၄ ။ ရိုးသား ေျဖာင့္မတ္ၿပီး အႂကြင္းမဲ့ ဂုဏ္သိကၡာရွိျခင္း (အဇၨ၀ံ) ၅ ။ ၾကင္နာ သနားတတ္ျခင္း (မဒၵ၀ံ) ၆ ။ တိုင္းသူျပည္သားမ်ား အားက်ေလာက္ေအာင္ မိမိ၏ ဘ၀အေနအထိုင္ ရိုးသားျခင္း (တပံ) ၇ ။ အမ်က္ေဒါသ ကင္းစင္ျခင္း (အေကာဓံ) ၈ ။ အၾကမ္းမဖက္ျခင္း (အ၀ိဟိ ံသံ) ၉ ။ သည္းခံတတ္ျခင္း (ခႏၱီ) ၁၀ ။ ျပည္သူလူထု၏ ထင္ျမင္ ယူဆခ်က္မ်ားကို ေလးစားစြာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ညီညြတ္မႈကို          ျမွင့္တင္ျခင္း  (အ၀ိေရာဓနံ) တို႔ ျဖစ္ပါသည္ ။              မင္းတို႔ က်င့္အပ္ေသာ တရားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ျမတ္ဗုဒၶက ဆက္လက္ေဟာၾကားေတာ္ မူသည္မွာ - ၁ ။ အုပ္စိုးသူ မင္းေကာင္း အစိုးရေကာင္းတို႔မည္သည္ ဘက္လိုက္ျခင္း ၊ အဂတိလိုက္စားျခင္း ၊ တိုင္းသူျပည္သား လူအမ်ားတို႔အေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ မရွိျခင္းလည္း တစ္ရပ္ ။ ၂ ။ အုပ္စိုးသူ မင္းေကာင္း ၊ အစိုးရေကာင္းတို႔ မည္သည္ တိုင္းသူျပည္သားတို႔အေပၚ အမုန္း စိတ္ထား၍ ဆက္ဆံျခင္း မျပဳျခင္းလည္း တစ္ရပ္ ။ ၃ ။ အုပ္စိုးသူ မင္းေကာင္း ၊ အစိုးရေကာင္းတို႔ မည္သည္ တရားမွ်တမႈရွိေသာ တရားဥပေဒကို ျပ႒ာန္းရာတြင္ ေၾကာက္ရြံ႕ ထိတ္လန္႔မႈ မရွိျခင္းလည္း တစ္ရပ္ ။ ၄ ။ မင္းေကာင္း အစိုးရေကာင္းတို႔ မည္သည္ မိမိတို႔ ျပ႒ာန္းလိုေသာ ဥပေဒကို ေကာင္းစြာ သိ နားလည္မႈ ရွိရမည္ ။ ငါ့မွာ ဥပေဒျပ႒ာန္းခြင့္ အာဏာရွိသည္ ဆိုကာမွ် သေဘာထားျဖင့္ ျပ႒ာန္းျခင္း မျပဳအပ္ ။ တရားဥပေဒကို ျပ႒ာန္းရာတြင္ အေၾကာင္း ယုတၱိ ခိုင္လံုမႈ ရွိၿပီး စိတ္ႏွလံုးေကာင္းျဖင့္သာ ျပ႒ာန္းရမည္ ။                                                                                   (စကၠ၀တၱိသီဟနႏၵသုတ္)            ......................................................................................................................................

ဗုဒၶသာသနာ

သာသနာဆိုသည္မွာ အဆံုးအမကိုေခၚသည္ ။ ျမတ္စြာဘုရား၏ အဆံုးအမအတိုင္း လိုက္နာေနထိုင္ သူတို႔ရွိရာ အိမ္ ၊ ရပ္ရြာ ၊ ၿမိဳ႕ ၊ နိုင္ငံတို႔သည္ ဗုဒၶသာသနာထြန္းကားသည္ဟု ဆိုရေပမည္ ။ ေက်ာင္းကန္ ဘုရားမ်ား ခံ့ညား ထည္၀ါစြာ တည္ေဆာက္ထားေသာ္လည္း လူေတြက ျမတ္စြာဘုရား၏ အဆံုးအမကို  မလိုက္နာ မက်င့္ႀကံပဲ ေတာင္ေတာင္အီအီ ေတြကို ဗုဒၶတရားအမည္ခံၿပီး လုပ္ေနၾကလွ်င္ ၊ ရဟန္းသံဃာ မ်ားကလည္း ပရိယတၱိ ၊ ပဋိပတၱိကို အား ထုတ္ျခင္း မျပဳဘဲ လာဘ္လာဘေပါမ်ားေရးႏွင့္ ေပၚပင္လုပ္ငန္း ေတြကိုသာ လုပ္ေနၾကလွ်င္ ၊ သာသနာ၏ အနာဂတ္မ်ဳိးဆက္ျဖစ္ေသာ လူငယ္ႏွင့္ကေလးသူငယ္မ်ား အား ဗုဒၶအဆံုးအမကို ေျခေျချမစ္ျမစ္ သင္ၾကားေလ့က်င့္ေပးျခင္း မရွိလွ်င္ ၊ ထိုေဒသတြင္ ဗုဒၶသာသနာ  ကြယ္ေလ ေတာ့သည္ ။ ကြယ္ခဲ့တာေတြလည္းမ်ားၿပီ ။            ၁၉၅၁ ခုႏွစ္က ထုတ္ေသာ စာအုပ္တစ္အုပ္ထဲတြင္ ထိုစဥ္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြသည္  ကမၻာ့လူဦးေရ ၏ သံုးပံုတစ္ပံုရွိသည္ ဟု ေတြ႔ရ၏ ။ ယခု ဘယ္ေလာက္ က်န္ေတာ့သနည္း ။ ယေန႔ကမၻာတြင္ --- ခရစ္ယာန္       - သန္း ၂၀၀၀ မြတ္ဆလင္     - သန္း ၁၂၀၀ ဟိႏၵဴ             - သန္း ၁၀၀၀ ဗုဒၶဘာသာ      - သန္း ၃၅၀       ရွိသည္ဟု သိရသည္ ။ ဘာသာႀကီးေလးရပ္အနက္ ဗုဒၶဘာသာသည္ အနည္းဆံုး ျဖစ္သြားေလၿပီ ။ ထိုကဲ့သို႔ ျဖစ္ရျခင္းမွာ အထက္ေဖာ္ျပပါအေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္သည္ ။           အမွန္တရားသည္ တစ္ခါတစ္ရံ ခါးသီးတတ္ေလသည္ ။ သို႔ေသာ္ မိမိ၏ က်န္းမာေရးအတြက္ ေဆးခါးႀကီးကို ေသာက္ရသလိုပင္ အမွန္တရားကိုလည္း ရင္ဆိုင္ရဲရေပမည္ ။ ဗုဒၶတရားကို ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ ယံုၾကည္သူတိုင္း ၊ ဗုဒၶသာသနာေတာ္၏ အဆံုးအမကို လိုက္နာသူတိုင္း ၊ ဗုဒၶယဥ္ေက်းမႈကို ျမတ္နိုးတန္ဖိုး ထားသူတိုင္း ေလးေလးနက္နက္ စဥ္းစားၾကရန္ လိုေနေလၿပီ ။             ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားသည္ မိမိေဟာၾကားေသာ တရားအတိုင္း လိုက္နာေနထိုင္ က်င့္ႀကံ ျခင္းကိုသာ လိုလားေတာ္မူသည္ ။ ၀ကၠလိ ရဟန္းႀကီးအား ေဟာၾကားခ်က္ ၊ ပရိနိဗၺာန္စံ၀င္ ေတာ္မမူမီ အာနႏၵာအား မွာၾကားခ်က္တို႔က ဤအခ်က္ကို ထင္ရွားေစသည္ ။ ျမတ္စြာဘုရားအား ပစၥည္း၀တၳဳျဖင့္ ပူေဇာ္ျခင္းႏွင့္ (ဘုရားဆံုးမသည့္အတိုင္း လိုက္နာေသာ ) အက်င့္ျဖင့္ ပူေဇာ္ျခင္း ဟူ၍ ပူေဇာ္ျခင္း ႏွစ္မ်ဳိး ရွိသည့္အနက္ ျမတ္စြာဘုရားက အက်င့္ျဖင့္ ပူေဇာ္ျခင္းကို ပို၍ လိုလားေတာ္မူေလသည္ ။            အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံရွိ ေဗာေရာဗုေဓာဘုရားႀကီးသည္ လည္းေကာင္း ၊ အာဖဂန္နစၥတန္ နိုင္ငံ ဘာမီယန္အရပ္ရွိ ေက်ာက္ေတာင္ကို ထြင္းထားေသာ ဆင္းတုေတာ္မ်ားသည္ လည္းေကာင္း ၊ အိႏၵိယနိုင္ငံႏွင့္နီေပါနိုင္ငံရွိ ျမတ္စြာဘုရား၏ အထိမ္းအမွတ္ဌာနမ်ားသည္ လည္းေကာင္း ကမၻာ့အံ့ဖြယ္မ်ား ျဖစ္ၾကသလို ၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔ အထြတ္အျမတ္ထားရာမ်ား ျဖစ္ၾက၏ ။ သို႔ေသာ္လည္း ထိုနိုင္ငံရွိ လူမ်ားကား ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ မဟုတ္ၾကၿပီ ။   က်မ္းညႊန္း -              ဦးသန္းထြန္း (ေရႊဘို) ႏွစ္ဆယ့္တစ္ရာစုႏွင့္ဗုဒၶတရားေတာ္ .........................................................................................................................